Hoe maak ik bezwaar tegen een beslissing van de overheid?

Bestuursorganen

Een overheidsinstantie wordt ook wel een bestuursorgaan genoemd. Een bestuursorgaan is een organisatie die helemaal of gedeeltelijk onder de overheid valt en overheidstaken uitvoert. Alleen tegen schriftelijke beslissingen van bestuursorganen kan bezwaar worden gemaakt.

Bestuursorganen op gemeentelijk niveau zijn de burgemeester, de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. Bestuursorganen op provinciaal niveau zijn de Commissaris van de Koning, de Provinciale Staten en het college van Gedeputeerde Staten.

Er is ook nog een aparte categorie bestuursorganen waarbij het niet altijd duidelijk is of u te maken hebt met een bestuursorgaan. Die bestuursorganen worden ook wel zelfstandige bestuursorganen (of ZBO’s) genoemd. Een zelfstandig bestuursorgaan valt onder de Rijksoverheid en voert overheidstaken uit.

Denk bijvoorbeeld aan het UWV, de Huurcommissie, het CBR, de RDW, het College voor de Rechten van de mens, de Autoriteit Persoonsgegevens en de Grondkamer. Of u te maken hebt met een zelfstandig bestuursorganen kunt u controleren door te zoeken in het online ZBO-register.

Belanghebbende

Alleen belanghebbenden kunnen bezwaar maken.

In de volgende gevallen kan iemand als belanghebbende worden aangemerkt:

Direct-belanghebbende

Als het besluit aan iemand is gericht dan is diegene in de meeste gevallen direct-belanghebbende. Bijvoorbeeld als die persoon een omgevingsvergunning heeft aangevraagd en een brief heeft ontvangen waarin staat dat de door aangevraagde vergunning niet wordt verleend.

Derde-belanghebbende

Iemand kan ook derde-belanghebbende zijn als een besluit tot een ander is gericht. Die derde moet dan wel een objectief, persoonlijk, eigen, rechtstreeks en actueel belang hebben bij het besluit. Een persoon is bijvoorbeeld derde-belanghebbende als aan de buren een omgevingsvergunning is verleend ten behoeve van het bouwen van een bouwwerk in de achtertuin. Het is mogelijk dat diegene verwacht hinder te ondervinden van het bouwwerk.

Bedrijven en andere organisaties

Naast personen kunnen uiteraard ook bedrijven en andere organisaties als belanghebbende worden aangemerkt.

Als het besluit aan de organisatie is gericht dan is de organisatie in de meeste gevallen direct-belanghebbende. Bijvoorbeeld als het bestuursorgaan heeft besloten om een aangevraagde subsidie te weigeren.

Een organisatie kan ook derde-belanghebbende zijn. Bijvoorbeeld als er aan de concurrent een vergunning is verleend en het concurrentiebelang als feitelijk gevolg van het besluit wordt getroffen. Om te kunnen beoordelen of ondernemingen in bestuursrechtelijke zin concurrenten van elkaar zijn moet onder meer beoordeeld worden of beide ondernemingen actief zijn binnen hetzelfde marktsegment en verzorgingsgebied.

Een organisatie kan ook als belanghebbende worden aangemerkt indien zij algemene en collectieve belangen behartigt. De statutaire doelstelling van een rechtspersoon moet dan wel voldoende onderscheidend zijn om op grond van de statuten de conclusie te kunnen trekken dat het belang van die organisatie rechtstreeks is betrokken bij de beslissing. Verder nog is het van belang dat de rechtspersoon ook daadwerkelijk feitelijke werkzaamheden moet verrichten die verband houden met de in de statuten omschreven doelomschrijving.

Bezwaarschrift of zienswijze?

Er zijn ook besluiten die eerst ter inzage worden gelegd. Als er nog geen definitief besluit is genomen kan er geen bezwaar worden gemaakt maar vaak wel een zienswijze worden ingediend. Denk hierbij aan de aankondiging van de aanvraag van een omgevingsvergunning in het gemeenteblad. Ieder belanghebbende kan vervolgens een zienswijze indienen. Het bestuursorgaan weegt de zienswijze dan mee in het definitieve besluit.

Houd er wel rekening mee dat een belanghebbende in beginsel slechts beroep kan instellen bij de bestuursrechter indien er eerst een zienswijze (en/of een bezwaarschrift) is ingediend. Het recht om te procederen komt dus in beginsel enkel toe aan de belanghebbende die eerst een zienswijze en/of een bezwaarschrift heeft ingediend. Het niet indienen van een zienswijze is dus niet altijd zonder gevolgen.

Het Bezwaarschrift schrijven

Wij hebben voor u een model gemaakt dat u kunt gebruiken.

Uiteraard kunt u ook stukken als bijlage bij uw bezwaarschrift indienen. Denk hierbij aan foto’s, brieven en e-mails of getuigenverklaringen. Geef ook aan of u uw bezwaarschrift mondeling wil toelichten. Het bestuursorgaan zal u dan uitnodigen voor een hoorzitting.

Indienen van het bezwaarschrift

Het bezwaarschrift moet in de meeste gevallen binnen zes weken nadat het besluit is bekendgemaakt zijn ingediend bij het bestuursorgaan dat de beslissing heeft genomen. Bij verzending per post is een bezwaarschrift tijdig ingediend indien het voor het einde van de termijn is bezorgd, mits het niet later dan een week na het verstrijken van de bezwaartermijn door het bestuursorgaan is ontvangen. De straf voor het te laat indienen van een bezwaarschrift is dat het bezwaar niet-ontvankelijk wordt verklaard.

Uw bezwaarschrift wordt dan niet in behandeling genomen.

Als u wel bezwaar wilt maken maar als dat voor u niet mogelijk is binnen de termijn dan kunt u een voorlopig bezwaarschrift indienen. U maakt dan wel bezwaar, maar u vraagt dan om een extra termijn om de gronden van het bezwaar (de redenen waarom u bezwaar maakt) in te dienen.

Schriftelijk of digitaal?

De hoofdregel is dat bezwaarschriften schriftelijk moet worden ingediend, tenzij het bestuursorgaan kenbaar heeft gemaakt dat een bezwaarschrift ook per e-mail of via een andere elektronische weg kan worden ingediend. Vaak kunt u onderaan de brief of op de website van het bestuursorgaan lezen hoe u het bezwaarschrift kunt indienen.

Dient u het bezwaarschrift per e-mail in, maar heeft het bestuursorgaan niet vooraf kenbaar gemaakt dat het bezwaarschrift ook per e-mail kan worden ingediend? Dan wordt het bezwaarschrift doorgaans ‘niet-ontvankelijk’ verklaard. Het bezwaarschrift wordt dan niet in behandeling genomen.

Verloop van de bezwaarprocedure

De procedure verloopt doorgaans als volgt:

1. Het bezwaarschrift wordt ingediend, de ontvangst daarvan wordt schriftelijk bevestigd door het bestuursorgaan. Als het bezwaarschrift bij het verkeerde bestuursorgaan is ingediend dan moet het bestuursorgaan dat het bezwaarschrift heeft ontvangen het bezwaarschrift doorsturen naar het juiste bestuursorgaan.
2. Als het bezwaarschrift niet voldoet aan de wettelijke vereisten dan krijgt de indiener de gelegenheid om de ontbrekende informatie alsnog aan te leveren.
3. Het bezwaarschrift wordt meestal in behandeling genomen door de bezwaarschriftencommissie. De bezwaarschriftencommissie adviseert het bestuursorgaan over het bezwaar.
4. De bezwaarschriftencommissie moet de indiener de mogelijkheid geven om het bezwaarschrift mondeling toe te lichten tijdens een hoorzitting. De indiener mag zich laten bijstaan door een gemachtigde. Dat kan aan advocaat of jurist zijn, maar dat mag ook iemand anders zijn. Een hoorzitting is niet verplicht.
5. Het bestuursorgaan beslist vervolgens binnen zes of twaalf weken op het bezwaar. De beslistermijn mag met zes weken worden verlengd.
6. Tegen de beslissing op bezwaar kan binnen zes weken beroep worden ingesteld bij de bestuursrechter. De termijn begint te lopen met ingang van de dag die volgt op de dag waarop het besluit op uw bezwaarschrift bekend is gemaakt. De bestuursrechter zal dan beoordelen of het bestuursorgaan een juiste beslissing heeft genomen.
7. In veel gevallen kan tegen de uitspraak van de bestuursrechter hoger beroep worden ingesteld. In de uitspraak van de bestuursrechter staat bij welke rechtsprekende instantie er hoger beroep kan worden ingesteld.

Heeft u een vraag over dit artikel? Neem dan gerust contact met ons op.

Ons advocatenkantoor is gevestigd in Borne en is goed bereikbaar vanuit Almelo, Hengelo en Enschede. Woont u niet in de buurt? Geen probleem! Wij hebben cliënten in het hele land.