Veel mensen denken dat wanneer zij een rekening niet betalen (omdat zij het er bijvoorbeeld niet mee eens zijn) de deurwaarder langs kan komen om beslag te leggen. Dat is gelukkig niet zo. De deurwaarder mag alleen beslag leggen als hij beschikt over een titel (zoals een vonnis) of wanneer de voorzieningenrechter daarvoor toestemming heeft gegeven.

Twee soorten beslag

Er zijn twee soorten beslag: conservatoir beslag en executoriaal beslag. Een conservatoir beslag is een bewarend beslag en wordt gelegd voor of tijdens een procedure. Om dit beslag te mogen leggen is verlof (toestemming) van de voorzieningenrechter nodig. Wanneer uw wederpartij aan de voorzieningenrechter verlof vraagt om beslag te mogen leggen ontvangt u hier geen bericht van. Het beslag komt dus vaak als een verassing, wat ook de bedoeling is van een conservatoir beslag. In Nederland wordt vrij eenvoudig toestemming gegeven voor het leggen van conservatoir beslag. Deze toestemming wordt gevraagd door het indienen van een verzoekschrift. Dat verzoekschrift moet uiteraard wel aan bepaalde vereisten voldoen en er moet ook bewijs overgelegd worden maar er wordt niet beoordeeld of de vordering ook klopt. Wanneer er conservatoir beslag wordt gelegd is het dus nog helemaal niet zeker of u ook daadwerkelijk aan de wederpartij moet betalen. De rechter moet daar nog een uitspraak over doen. Het kan dus zijn dat achteraf blijkt dat er helemaal geen reden was om beslag te leggen.

Wanneer er beslag wordt gelegd nadat de rechter een uitspraak heeft gedaan spreken we van een executoriaal beslag. Voor executoriaal beslag is een titel nodig. Niet alleen een vonnis is een titel. Ook bijvoorbeeld een proces-verbaal of een notariële akte kunnen een titel zijn. Zonder een titel kan er nooit executoriaal beslag worden gelegd. Daarbij zal de deurwaarder de titel eerst moeten betekenen (uitreiken) voordat er beslag gelegd mag worden.

Wat gebeurt er als er beslag is gelegd?

Conservatoir beslag

Als er voor of tijdens een procedure conservatoir beslag is gelegd moet de uitkomst van deze procedure worden afgewacht. Gedurende de tijd dat er beslag op bijvoorbeeld uw auto ligt mag u uw auto niet verkopen. Is er beslag op uw bankrekening gelegd dan kunt u het geld dat door het beslag is getroffen niet gebruiken totdat het beslag wordt opgeheven. Wanneer de procedure is afgerond is het afhankelijk van de uitkomst wat er met het beslag gebeurt. Indien u de procedure verliest wordt het conservatoire beslag een executoriaal beslag. Zie hieronder wat er gebeurt bij een executoriaal beslag. Wanneer u de procedure wint moet het beslag worden opgeheven. Indien u door het onterecht gelegde beslag schade heeft geleden kunt u uw wederpartij mogelijk aansprakelijk stellen voor die schade.

Executoriaal beslag

Wanneer er executoriaal beslag is gelegd kan er worden geëxecuteerd. Dat betekent dat wanneer er bijvoorbeeld beslag op uw auto is gelegd de deurwaarder deze auto mag veilen. Ook kan er bijvoorbeeld executoriaal loonbeslag worden gelegd. De werkgever zal dan een deel van uw loon (dat deel boven de beslagvrije voet) aan de beslaglegger betalen. Om een executoriaal beslag en een eventuele verkoop van uw huis, auto of inboedel te voorkomen kunt u het verschuldigde bedrag bij de deurwaarder betalen. In de meeste gevallen kunnen er ook betalingsregelingen getroffen worden.

Kan ik het beslag laten opheffen?

Opheffen conservatoir beslag

U kunt een kortgeding starten waarin u vordert dat het beslag wordt opgeheven. In de wet staat dat het beslag zal worden opgeheven: “indien summierlijk van de ondeugdelijkheid van het door de beslaglegger ingeroepen recht of van het onnodige van het beslag blijkt.” Degene die opheffing van het beslag vordert moet dit aannemelijk maken. Wanneer er beslag is gelegd voor een geldvordering kan dit beslag ook worden opgeheven als er voldoende zekerheid wordt gesteld (bijvoorbeeld door middel van een bankgarantie).

Bij de ondeugdelijkheid van het door de beslaglegger ingeroepen recht kunt u bijvoorbeeld denken aan een situatie waarin er beslag is gelegd voor een verjaarde vordering of een kennelijk niet bestaande vordering.

Opheffen executoriaal beslag

In een kortgeding kunt u opheffing van het executoriaal beslag vorderen. Wanneer er beslag is gelegd op basis van een vonnis kan een dergelijke vordering worden toegewezen wanneer het vonnis berust op een feitelijke of juridische misslag. Simpel gezegd wanneer er dus een fout is gemaakt. Ook wanneer er zich na het vonnis omstandigheden hebben voorgedaan of aan het licht zijn gekomen waardoor er aan de zijde van de geëxecuteerde (degene die moet betalen) een noodtoestand ontstaat kan het beslag worden opgeheven.

Heeft u de procedure bij de rechtbank verloren en gaat u in hoger beroep? Dan mag het vonnis meestal gewoon geëxecuteerd worden en mag er dus executoriaal beslag worden gelegd. Dat is alleen anders als het vonnis niet uitvoerbaar bij voorraad is verklaard. In dat geval kan er, wanneer u hoger beroep heeft ingesteld, geen executoriaal beslag worden gelegd met het vonnis.

Wat wij in de praktijk vaak zien is dat er oude beslagen liggen op woningen die nooit zijn opgeheven. De vordering is dan vaak al voldaan of verjaard maar het beslag is nooit opgeheven.

Wanneer er executoriaal beslag is gelegd met een notariële akte kan een vordering tot opheffing van het beslag soms ook succesvol zijn. Het komt voor dat partijen (met name banken) executoriaal beslag leggen met een notariële akte terwijl die akte geen executoriale titel is althans niet voor de vordering waarvoor beslag wordt gelegd. Een notariële akte is namelijk niet altijd een executoriale titel. Als er bij u beslag is gelegd op grond van een notariële akte is het verstandig om te laten checken of die akte wel een executoriale titel is. Zo niet, dan moet het beslag opgeheven worden.

In een ander artikel geven wij informatie voor mensen die beslag willen laten leggen.

Wilt u weten wie wij zijn? Dat leest u hier. Liever weten wat onze cliënten van ons vinden? Kijk dan op onze pagina van Advocaatscore.

Wanneer mag er beslag worden gelegd en kan ik dit beslag ook laten opheffen?