Ik heb schade veroorzaakt op mijn werk. Moet ik deze schade vergoeden?
Waar wordt gewerkt worden fouten gemaakt. Maar wat nu als de werkgever schade lijdt door deze fout? Moet de werknemer deze schade dan vergoeden?
De werknemer hoeft de schade niet te vergoeden aan de werkgever, tenzij er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid.
Wanneer is er sprake van opzet of bewuste roekeloosheid?
Van opzet is sprake als de werknemer de schade opzettelijk veroorzaakt (denk hierbij aan het opzettelijk kapot maken van iets). Bewuste roekeloosheid is een “vager” begrip. Om van bewuste roekeloosheid te kunnen spreken is vereist dat de werknemer zich onmiddellijk voorafgaand aan de gedraging, die de schade heeft veroorzaakt, van het roekeloze karakter van die gedraging, daadwerkelijk bewust is geweest. De werknemer moet dus weten dat wat hij doet roekeloos is. Als er alleen sprake is van schuld hoeft de werknemer de schade niet te vergoeden. De werkgever zal de opzet of bewuste roekeloosheid moeten bewijzen.
Twee voorbeelden uit de praktijk
Diefstal van een auto die de werknemer onbeheerd, met de sleutel in het contact, had achtergelaten
De werknemer had de auto, die hem door de werkgever ter beschikking was gesteld, onbeheerd achtergelaten op de bouwplaats, die hij als uitvoerder bezocht. De sleutel had hij in het contactslot laten zitten. De werkgever was van mening dat de werknemer bewust roekeloos had gehandeld door de auto onbeheerd, onafgesloten en met de sleutel in het slot, had achtergelaten. De werkgever vond dan ook dat de werknemer de schade moest vergoeden.
De werknemer was het hier niet mee eens. Volgens de werknemer liet hij al 20 jaar lang zijn auto onbeheerd en met de sleutel in het slot, achter op bouwplaatsen. Volgens de werknemer is dit een vast gebruik op bouwplaatsen. Als de auto in de weg staat, terwijl de bestuurder niet in de buurt is, kan de auto makkelijk verplaatst worden. De werkgever heeft de werknemer ook nooit de instructie gegeven dat hij zijn auto niet onafgesloten en met de sleutel in het slot mocht achterlaten. Die instructie heeft hij ook niet gekregen toen hij, nadat de auto was gestolen, een nieuwe auto tot zijn beschikking kreeg van de werkgever.
De kantonrechter komt vervolgens tot het oordeel dat er wel sprake is van schuld aan de zijde van de werknemer, maar dat er geen sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid. De werknemer hoeft de schade dus niet te vergoeden aan de werkgever.
Motorschade aan een leaseauto doordat de werknemer de noodzakelijke onderhoudsbeurten niet heeft laten uitvoeren
De werkgever stelt per 1 mei in enig jaar een nieuwe leaseauto ter beschikking aan de werknemer. Bij de auto ontvangt de werknemer ook het onderhoudsboekje. In dit onderhoudsboekje staat dat er om de 20.000 kilometer een controle- en onderhoudsbeurt moet plaatsvinden aan de auto. Ook staat er in het onderhoudsboekje dat om de 10.000 kilometer de motorolie moet worden ververst en de oliefilter moet worden vervangen. De werknemer heeft op 15 augustus, in datzelfde jaar, een afspraak gemaakt bij de garage. De kilometerstand was op dat moment 13.000 kilometer. De afspraak bij de garage heeft de werknemer, in verband met vakantie, afgezegd. De werknemer heeft geen nieuwe afspraak met de garage gemaakt. Dit terwijl de werknemer in augustus meerdere keren had gezien dat het oliepeil aan de lage kant was. De werknemer heeft de olie wel bijgevuld maar heeft nagelaten om de olie te laten verversen en de oliefilter te laten vervangen. De werknemer is vervolgens met de auto blijven rijden totdat er in september van dat jaar gebreken aan de auto ontstonden. De kilometerstand bedroeg op dat moment 28.000 kilometer. De motorolie en de filter hadden op dat moment dus al twee keer ververst en vervangen moeten worden. Aan de auto is vervolgens motorschade ontstaan. Deze motorschade is ontstaan doordat de motorolie vervuild en ingedikt was.
Het Gerechtshof komt tot de conclusie dat er aan de zijde van de werknemer sprake is van bewuste roekeloosheid. Volgens het Gerechtshof heeft de werknemer de (niet geringe) kans dat er aanzienlijke (motorische) schade aan de auto zou ontstaan, voor lief genomen. De werknemer wist, of behoorde te weten, dat bij een bepaalde kilometerstand de olie en de oliefilter vervangen moesten worden, maar heeft dat niet laten doen.
Omdat er wordt gekeken naar alle feiten en omstandigheden is de vraag of er sprake is van bewuste roekeloosheid niet altijd eenvoudig te beantwoorden.
Wat als de schade ontstaat buiten werktijd?
De werknemer kan zich alleen op art. 7:661 BW (het artikel waar het hier om gaat) beroepen indien de schade is ontstaan tijdens de uitvoering van zijn werkzaamheden. Zo is er een voorbeeld uit de praktijk waarin een werknemer de schade aan de leaseauto, die niet tijdens de uitoefening van zijn werk was ontstaan, moest vergoeden.
Nog een uitzondering naast opzet en bewuste roekeloosheid
Zoals aangegeven hoeft de werknemer de schade niet aan de werkgever te vergoeden, tenzij er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid. Er is echter nog een uitzondering. Uit de omstandigheden van het geval kan, mede gelet op de aard van de arbeidsovereenkomst, een andere uitkomst voortvloeien. Hiervan is bijvoorbeeld sprake bij verkeersboetes die de werknemer zelf veroorzaakt tijdens de uitoefening van zijn werkzaamheden. Deze boetes komen voor rekening van de werknemer.
Heeft u vragen over schade die veroorzaakt is op het werk? Of wilt u dat wij uw zaak beoordelen? Neem dan contact met ons op (Advocatenkantoor Rechtdoor).
Ons advocatenkantoor is gevestigd in Almelo en is goed bereikbaar vanuit Hengelo en Enschede. Woont u niet in de buurt? Dat is geen probleem alle communicatie kan telefonisch of per mail.
