Ben ik eigenaar van de grond geworden door verjaring?

Alleen verjaring als u de grond bezit

Voor een beroep op verjaring is het altijd noodzakelijk dat u de grond bezit. U moet bezitter zijn van de grond. Bezit is iets anders dan eigendom. U kunt iets bezitten waarvan u niet de eigendom heeft. Grond die eigendom is van de gemeente of de buurman kan dus in uw bezit zijn. In de wet staat dat u iets bezit als u het voor u zelf houdt. Het maakt daarbij niet uit dat u eigenlijk wel weet dat de grond die u bezit niet van u is. Een dief die bijvoorbeeld een horloge steelt is niet de eigenaar maar bezit het horloge wel. Hij heeft het horloge in bezit genomen. Dit in bezit nemen van het horloge heeft hij gedaan door zich de feitelijke macht over het horloge te verschaffen en zich te gedragen alsof hij de eigenaar is. Ook een stuk grond kan in bezit worden genomen door daar de feitelijke macht over uit te gaan oefenen.

Maar hoe wordt grond dan in bezit genomen?

Die vraag is niet altijd eenvoudig te beantwoorden. Het uitoefenen van de feitelijke macht over grond is wel iets anders dan over een horloge. Het moet in ieder geval voor de buitenwereld zichtbaar zijn dat u de grond in bezit heeft genomen. De eigenaar van de grond (tegen wie de verjaring loopt) moet kunnen zien dat u de grond in bezit heeft genomen en dat u zich bent gaan gedragen alsof u de eigenaar van die grond bent. Deze eigenaar moet immers kunnen ingrijpen om verjaring te voorkomen.

Of er sprake is van bezit moet worden beoordeeld aan de hand van de feitelijke situatie. Meestal wordt er gekeken of er zogeheten bezitsdaden zijn verricht. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van bezit wanneer u de grond van de gemeente of de buren bij uw eigen grond heeft aangetrokken door daar een hek omheen te plaatsen. Ook kan er sprake zijn van een aantal daden die in samenhang bezien de conclusie rechtvaardigen dat u de grond in bezit heeft genomen. Wanneer u de grond alleen onderhoudt en/of heeft beplant zal er geen sprake zijn van bezit. Of er sprake is van bezit moet worden beoordeeld aan de hand van alle feiten en omstandigheden.

Als u alleen houder bent van de grond en geen bezitter kunt u geen eigenaar worden door verjaring

Als u de grond houdt voor een ander dan kunt u geen eigenaar worden van de grond door verjaring. U kunt, zoals zojuist aangegeven, alleen eigenaar worden door verjaring als u de grond bezit.

Maar wat is dan het verschil tussen bezit en houderschap?

Bezit is iets houden voor uzelf. Wanneer u de grond houdt voor een ander bent u houder en geen bezitter. Wat in de praktijk veel voorkomt is dat er tussen de burger en de gemeente een overeenkomst tot stand is gekomen waarin staat dat de burger de grond van de gemeente mag gebruiken. De burger houdt de grond dan voor de gemeente en is dus geen bezitter. Ook een huurder en een bruiklener zijn houders en geen bezitters. In de wet staat dat wanneer iemand iets voor een ander houdt hij daarmee doorgaat, zolang niet blijkt dat daarin verandering is gebracht. In dat houden kan verandering worden gebracht door een handeling van degene voor wie men houdt (de gemeente) of door het tegenspreken van het recht van degene voor wie men houdt. Dit betekent dat er dus op enig moment aan de gemeente moet zijn medegedeeld dat u de grond niet langer houdt voor de gemeente maar voor uzelf. Vervolgens moet ook naar buiten toe blijken dat u de grond bent gaan bezitten.

Zijn er tussen u en de eigenaar van de grond afspraken gemaakt over het gebruik van de grond? Dan zal er, op enkele uitzonderingen na, geen sprake zijn van verjaring. Overigens is het wel zo dat, indien de eigenaar van de grond stelt dat er afspraken zijn gemaakt over het gebruik van de grond, hij dit zal moeten bewijzen.

Opmerkelijk is het natuurlijk dat iemand die de grond zonder overleg in bezit heeft genomen wel eigenaar van de grond kan worden door verjaring en iemand die met de gemeente afspraken heeft gemaakt over het gebruik van de grond (in beginsel) geen eigenaar wordt door verjaring.

Neem direct contact op

Wij staan voor u klaar bij het oplossen van juridische geschillen.

Neem contact op

De verjaringstermijn

Om de verjaringstermijn voor het verkrijgen van de grond te kunnen bepalen (10 jaar of 20 jaar) moet bekeken worden of u een bezitter te goeder trouw bent of niet. Bent u bezitter te goeder trouw dan geldt er een verjaringstermijn van 10 jaar, u wordt dan eigenaar van de grond als u de grond meer dan 10 jaar in bezit heeft. Indien u geen bezitter te goeder trouw bent dan geldt er een verjaringstermijn van 20 jaar, u wordt dan eigenaar van de grond als u de grond meer dan 20 jaar in bezit heeft,

Er is sprake van goede trouw indien u zichzelf als eigenaar van de grond beschouwt en u zich redelijkerwijs ook als zodanig mocht beschouwen. Indien u weet of had behoren te weten dat de grond niet uw eigendom is dan bent u niet te goeder trouw. Als er goede redenen zijn om te twijfelen aan het feit of u wel de eigenaar bent dan is er ook geen sprake van goede trouw. In een ander artikel gaan wij wat dieper in op de goede trouw. Op veel andere websites leest u dat er niet snel sprake is van goede trouw bij verjaring van grond, maar dat is niet waar, goede trouw wordt namelijk vermoed aanwezig te zijn.

Bent u niet te goeder trouw dan geldt er, zoals gezegd, een verjaringstermijn van 20 jaar. Er moet gedurende 20 jaar lang sprake zijn van bezit van de grond. U hoeft daarbij niet zelf 20 jaar lang bezitter van de grond te zijn geweest. U kunt opvolgend bezitter van de grond zijn. Hieronder een voorbeeld:

Carlo en Linda hebben in 1992 een stuk grond van de gemeente in bezit genomen. Dit stuk grond hebben zij bij hun tuin getrokken door er schuttingen omheen te plaatsen. Dit stuk grond gebruiken zij ook als tuin. In 2011 hebben Jeroen en Lotte het perceel met daarop de woning van Carlo en Linda gekocht. Jeroen en Lotte laten de tuin zoals hij is en zetten dus het bezit voort. In 2012 hebben Jeroen en Lotte de grond in eigendom verkregen door verjaring (de termijn van 20 jaar is verstreken).

Jeroen en Lotte hebben de eigendom van de grond dus verkregen terwijl zij de grond nog maar een jaar in hun bezit hadden. De verjaringstermijn is gaan lopen in 1992 en is gewoon blijven lopen toen Jeroen en Lotte het bezit van Carlo en Linda hebben voortgezet.

Het bewijs

Indien u zich op het standpunt stelt dat er sprake is van verjaring en dat u dus door verjaring eigenaar bent geworden van de grond dan zult u dit moeten bewijzen. Alleen uw verklaring is hiervoor niet voldoende. U zult dit bijvoorbeeld kunnen bewijzen door middel van verklaringen van uw buren, familieleden, de vorige bewoners en/of foto’s en video-opnames waaruit blijkt dat u gedurende 10 jaar, 20 jaar (of langer) de grond in uw bezit heeft gehad. Meer over het bewijs in dit soort zaken leest u in dit artikel. Wij hebben een modelbrief gemaakt die u kunt gebruiken voor een beroep op verjaring.

Meer weten over dit onderwerp? Vraag dan ons gratis informatieboekje aan of kijk onze online cursus over erfgrenzen en verjaring.

Gerelateerde berichten

• Is eigendomsverkrijging van grond door verjaring onrechtmatig?
• Wat moet ik als bewijs aandragen voor de verjaring van grond en hoeveel bewijs is er nodig?
• Goede trouw in verjaringszaken
• Modelbrief beroep op verjaring grond
• Wat moet ik doen als iemand grond van mij in gebruik heeft?
• Hoe krijg ik na verjaring grond op mijn naam in het Kadaster?