Snippergroen
Snippergroen is de reden dat wij ons binnen Rechtdoor zijn gaan specialiseren in grensgeschillen. Tijdens het gratis inloopspreekuur in 2012, dat zij destijds hield in het Kutlurhus in Borne, kreeg Lotte van de Wetering, veel vragen over het snippergroenproject van de gemeente Borne. Zij is zich toen gaan verdiepen in eigendomsverkrijging van grond door verjaring en ontdekte hoe interessant dit onderwerp is. Inmiddels houdt zij zich als advocaat bijna uitsluitend bezig met geschillen over grond, verjaring en erfgrenzen en zijn ook de andere collega’s binnen Rechtdoor zich gaan specialiseren in dit onderwerp.
Wat is snippergroen?
Met snippergroen worden stroken grond bedoeld die, uitgaande van de kadastrale grenzen, eigendom zijn van gemeentes, provincies, waterschappen of andere publiekrechtelijke rechtspersonen. Deze stroken grond grenzen aan privépercelen. Doordat deze stroken snippergroen aan privépercelen grenzen komt het regelmatig voor dat ze door bewoners bij het eigen perceel zijn betrokken. Soms is dit met toestemming van de gemeente gebeurd en ligt er een schriftelijke overeenkomst aan ten grondslag, maar regelmatig gebeurt dit ook zonder toestemming.
Veel gemeentes, waterschappen en hoogheemraadschappen hebben snippergroenprojecten. Er wordt dan door middel van bepaalde software gekeken of er snippergroen in gebruik is bij aangrenzende percelen. Als dat het geval is dan krijgt de eigenaar van dat aangrenzende perceel een brief waarin staat dat er een strook snippergroen in gebruik is die eigendom is van bijvoorbeeld de gemeente. Soms krijgt degene die dit snippergroen gebruikt een aanbod om het snippergroen te kopen of te huren maar niet altijd. Er zijn ook gemeentes die het snippergroen niet willen verkopen of verhuren en de grond terugvorderen.
Voor veel mensen komt zo’n brief als een grote verrassing. De meeste mensen die wij bijstaan in dit soort zaken hebben er geen idee van dat, uitgaande van de kadastrale grenzen, een stuk van hun tuin uit gemeentegrond bestaat. Vaak zijn deze mensen te goeder trouw.
Kan ik door verjaring eigenaar zijn geworden van snippergroen?
Ja dat kan. Als u (eventueel samen met uw rechtsoorgangers) het snippergroen langer dan 10 of 20 jaar in bezit hebt gehad, kunt u door verjaring eigenaar zijn geworden.
Bezit
Om door verjaring eigenaar te kunnen worden van snippergroen moet u de grond dus in bezit hebben gehad. Omdat grond een onroerende zaak is kan het soms lastig zijn om te beoordelen of iemand grond in bezit heeft. U kunt de strook snippergroen niet net als bijvoorbeeld een ring oppakken en in uw zak stoppen. Voor bezit is vereist dat u de feitelijke macht uitoefent over dat wat u in bezit hebt. Voor grond houdt dit in dat u zich als eigenaar van die grond moet gedragen en dat dit ook voor anderen zichtbaar is. Duidelijke voorbeelden van het in bezit nemen van grond zijn bijvoorbeeld het omheinen en bebouwen ervan. Maar ook als grond niet is omheind en bebouwd kan er sprake zijn van bezit. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als er sprake is van een optische eenheid. In ons informatieboekje over grensgeschillen dat u gratis kunt downloaden kunt u meer lezen over bezit. Ook hebben wij een online cursus gemaakt over erfgrenzen en verjaring. Daarin wordt bezit uitvoerig besproken.
Verjaringstermijnen
Er zijn twee verjaringstermijnen: 10 en 20 jaar. De 10-jarige termijn geldt als u te goeder trouw bent en de 20-jarige termijn als u niet te goeder trouw bent.
Goede trouw
Zoals hiervoor al aangegeven hebben heel veel mensen die snippergroen in bezit hebben hier geen idee van. Zij worden echt overvallen door de brief die zij hierover ontvangen. Vaak hebben mensen het perceel gekocht inclusief de strook snippergroen zonder dat de verkoper daar mededelingen over heeft gedaan. Deze mensen zijn bijna altijd te goeder trouw, zij wisten immers niet dat zij grond in bezit hadden van de gemeente. Alleen wanneer zij het hadden moeten weten (bijvoorbeeld vanwege de omvang van het stuk snippergroen ten opzichte van de rest van het perceel) zijn zij niet te goeder trouw. Op een andere pagina van onze website geven wij meer informatie over goede trouw. Daarnaast staat er in ons gratis informatieboekje over grensgeschillen ook uitgebreide informatie over goede trouw en gaan wij ook in onze online cursus over erfgrenzen en verjaring in op de goede trouw.
Belangrijk is dat u zich niet laat ontmoedigen door de onjuiste informatie over goede trouw die soms door publiekrechtelijke rechtspersonen wordt verstrekt. Zo is het niet waar dat u geen beroep kunt doen op de goede trouw als u niet heeft gekeken naar de kadastrale kaart. Ook is het niet waar dat u alleen een beroep kunt doen op de goede trouw als er een fout staat in de leveringsakte. Als u discussie heeft over de goede trouw is het echt de moeite waard om ons gratis informatieboekje te downloaden.
Afspraken gemaakt met de gemeente over het gebruik van Snippergroen? Dan geen verjaring?
Heel vaak zijn er door gemeentes ook afspraken gemaakt over het gebruik van snippergroen. Als dat in uw geval ook zo is dan bent u houder en geen bezitter. Alleen een bezitter kan door verjaring eigenaar worden dus in dat geval geldt er voor u geen eigendomsverkrijging door verjaring.
Heeft u zelf geen afspraken gemaakt maar uw rechtsvoorgangers wel? Dan is het niet zo dat u houder bent van de grond omdat uw rechtsvoorganger afspraken heeft gemaakt. U kunt dan bezitter zijn van de strook snippergroen mits u de grond in bezit heeft genomen. U moet dus wel bezitsdaden hebben verricht (bijvoorbeeld: het bebouwen van de grond, het omheinen van de grond, het creëren van een optische eenheid).
Wist u dat u snippergroen van de gemeente in bezit had? Dan heeft u onrechtmatig gehandeld
Ook mensen die weten dat zij snippergroen van de gemeente in bezit hebben kunnen door verjaring eigenaar worden van die grond. Voor hen geldt dan de termijn van 20 jaar. Zij worden na 20 jaar eigenaar van het snippergroen. Voor deze mensen geldt echter wel dat de gemeente daarna de grond nog terug kan vorderen. Dit is bepaald in het zogenaamde gemeente Heusden arrest uit 2017. In dat arrest heeft de Hoge Raad bepaald dat mensen die heel bewust grond van een ander in bezit nemen en houden terwijl zij weten dat die grond niet van hen is onrechtmatig handelen. Als deze mensen door verjaring eigenaar worden van het snippergroen dan kan de gemeente dit snippergroen terugvorderen of schadevergoeding vorderen. Die vordering verjaart of 5 jaar nadat de gemeente bekend is geworden met het verlies van het snippergroen of na 20 jaar. Meer informatie over deze schadervergoedingsvordering vindt u ook in een ander artikel op onze website, in ons gratis informatieboekje over grensgeschillen en in onze online cursus over erfgrenzen en verjaring.
Let op: er wordt in iedere zaak geschermd met dit gemeente Heusden arrest, ook in zaken waarin mensen overduidelijk te goeder trouw zijn. Laat u in dat geval niet bang maken. Mensen die te goeder trouw zijn handelen niet onrechtmatig en hoeven dus ook geen schadevergoeding te betalen.
Een belangrijk punt is dat u, als u eenmaal te goeder trouw bent dit ook blijft. Dat betekent dat u alleen onrechtmatig hebt gehandeld als u bij aanvang van het bezit wist dat u grond van een ander in bezit nam/kreeg. Als u bij aanvang van uw bezit te goeder trouw was en pas later bekend bent geworden met de afwijkende grenzen dan blijft u te goeder trouw en kan er dus geen schadevergoeding van u worden gevorderd.
Wat moet ik doen als ik een brief heb gekregen over snippergroen?
- Beoordeel eerst of er naar uw mening sprake kan zijn van verjaring. Als dat zo is dan kunt u met behulp van onze gratis modelbrief een beroep op verjaring doen.
- Verzamel voordat u die brief verstuurt zoveel mogelijk bewijs en stuur dat mee met die brief. Meer informatie over bewijs in dit soort zaken vindt u op een andere pagina op onze website en in onze online cursus over erfgrenzen en verjaring gaat één video ook over bewijs. Deze cursus is gratis voor mensen die een geschil hebben met de overheid. Meer informatie daarover vindt u bij de FAQ op de pagina over de cursus. Op die pagina staat ook een video waarin ik uitleg wat u kunt verwachten van de cursus.
- Heeft u in het verleden afspraken gemaakt met de gemeente over het gebruik van de grond? Dan is er in uw geval geen sprake van verjaring en kunt u het best in overleg gaan met de gemeente over het voortzetten van het gebruik van de strook snippergroen of eventueel de aankoop.
Heel veel succes!
Gerelateerde berichten
- Is eigendomsverkrijging van grond door verjaring onrechtmatig?
- Wat moet ik als bewijs aandragen voor de verjaring van grond en hoeveel bewijs is er nodig?
- Ben ik eigenaar van de grond geworden door verjaring?
- Goede trouw in verjaringszaken
- Modelbrief beroep op verjaring grond
- Hoe krijg ik na verjaring grond op mijn naam in het Kadaster?
- Kan een erfgrens wijzigen door verjaring?
- Hoe wij u kunnen helpen als u een geschil heeft over de erfgrens